Prawo karne, obok prawa cywilnego, administracyjnego czy prawa pracy jest jedną z gałęzi systemu prawa obowiązującego w Polsce. W założeniu jego przepisy mają wywoływać strach przed konsekwencjami nieuprawnionego naruszenia wolności i praw innych osób, a także instytucji społecznych i ekonomicznych.
Prawo karne dzieli się na materialne, procesowe i wykonawcze. Prawo karne materialne jest zespołem norm prawnych określającym, jakie czyny są niepożądane społecznie i jakie grożą konsekwencje za ich popełnienie, a także zasady odpowiedzialności za te czyny oraz kary i inne środki karne stosowane wobec wykrytych sprawców. Prawo karne procesowe określa i reguluje przesłanki dopuszczalności postępowania karnego, obowiązki i uprawnienia organów procesowych – prokuratury, sądu, policji, prawa i obowiązki oskarżonego i innych uczestników postępowania. Określa, kiedy obywatela można pozbawić wolności. Reguluje także poszczególne stadia postępowania karnego, a także rodzaje podejmowanych rozstrzygnięć oraz środki ich prawnej kontroli. Prawo karne wykonawcze reguluje wykonywanie kar, środków karnych i zabezpieczających. Częścią tego prawa jest prawo penitencjarne, które stawia sobie za cel resocjalizację skazanych w procesie wykonywania kary pozbawienia wolności.
Ścigamy przypadki łamania prawa obywatela przez instytucje państwowe. Prawo jest dla obywatela, nie odwrotnie.
